Dtjytyk

	Hordaland fylke;
	; fylke;
; ;	; ; fylkesvåpen ;
	; ; fylkesvåpen ;
Land;	; Noreg;
	;
; Adm.senter;	; Bergen;
	;
Areal;	15 440 km²;
- land;	14 554 km²;
- vatn;	886 km²;
	;
Folketal;	522 539 (1. januar 2018);
Folketettleik;	; 36 / km²;
	;
	;
; Målform;	nynorsk;
; Fylkesmann;	; Lars Sponheim;
; Fylkesordførar;	; Tom-Christer Nilsen (H);
	;
; Fylkesnummer;	12;
	;
	; ; ; ; ; ;
	; Wikimedia Commons: Hordaland;
	; Nettstad: www.hordaland.no;
	;

«Hordaland» omdirigerer hit. For avisa med same namn, sjå avisa Hordaland.

Hordaland fylke er eit fylke i Noreg. Fylket ligg mellom Sogn og Fjordane i nord og Rogaland i sør. I aust grensar fylket til Telemark og Buskerud.

Hordaland fylke vert ofte delt inn i innlandsdistrikt og kystdistrikt. Innlandsdistrikta er Hardanger og Voss. Kystdistrikta er Sunnhordland, Nordhordland og Midhordland. Desse distrikta er samanfallande med dei tidlegare fogderia og noverande prostia. Om lag to tredelar av arealet i Hordaland fylke er fjellområde som ligg høgre enn 300 meter over havet. Hordaland er det einaste norske fylket (utanom Oslo) der alle kommunane har grenser til hav. Bergen er den største byen i fylket og er sete for administrasjonen til fylkeskommunen. I byen ligg Bryggen i Bergen, som i 1979 vart skriven inn på UNESCO si liste over verdas kultur- og naturarvstader. Dei to andre byane i fylket er Leirvik og Odda.

Fylkesvåpenet til Hordaland fylke er to krosslagde øksar med ei krone over, på raud bakgrunn. Våpenet er laga etter eit segl funne etter Olavsgildet på Onarheim på Tysnes. Fylkesblomen til Hordaland er kusymre, fylkessteinen er koronitt og fylkesfuglen er kvitryggspett.

Innhaldsliste

1 Historikk
- 1.1 Namn

2 Klima

3 Kommunar

4 Sjå òg

5 Litteratur

6 Kjelder
- 6.1 Referansar

7 Bakgrunnsstoff

Historikk |

Hordaland har opphavleg vore namnet på dei ytre delane av det noverande fylket; Hardanger og Voss låg såleis utanfor Hordaland. I den fyrste amtsinndelinga frå tidleg i 1660-åra utgjorde Halsnøy kloster og Hardanger eit eige amt i den sørlege delen av det noverande Hordaland, medan resten av fylket saman med Sogn og Fjordane høyrde til Bergen stiftsamt. Dagens grenser fekk Hordaland i 1763, då amta Søndre Bergenhus og Nordre Bergenhus, som svarar til dei noverande fylka Hordaland og Sogn og Fjordane, vart oppretta. Sørgrensa til Hordaland vart endra i 2002, då Ølen kommune vart ført over til Rogaland.

Bergen by gjekk inn i Hordaland fylke i samband med store kommunesamanslutningar i 1972. Dei tidlegare kommunane Bergen, Arna, Fana, Laksevåg og Åsane vart slått saman til nye Bergen kommune. Frå same tid vart det slutt på at Bergen var eige fylke.

Namn |

Kysten av Hordaland var i norrøn tid kjend som Hǫrðafýlki. Før 1919 var namnet på Hordaland fylke Søndre Bergenhus amt. Namnet «Hordaland» kjem av folkenamnet Hǫrðar. Hǫrðar er ei avleiing av av det germanske ordet for skog, harud. "Harudane" tyder altså skogfolket. Det norske namnet var hordane. Namn som Hordnes, Hordvik og Hordamuseet kjem av folket hordane.

Klima |

Med rådande vind frå vest eller sørvest, vert det ført inn mykje mild og fuktig luft over fylket, noko som gjev eit temperert kystklima med mykje nedbør, særleg i kystnære strøk. Dei høge fjella skjermar dei indre områda mot påverknad frå havet, medan fjordar med temperert vatn hindrar vinterkulden, sjølv langt borte frå kysten.

Vindforholda er prega av terrenget, særleg i låglandet, medan vestavinden dominerer i høgfjellet året rundt. Om vinteren bles det ofte utfallsvind gjennom dalar og fjordar, medan det ved kysten ofte bles mellom sør og aust. Liten kuling eller meir ved kysten har ein kring 10 % av tida. I finvêr om sommaren kan solgangsbrisen gje ettermiddagsvind frå nordvest eller nord.

Januar og februar er dei kaldaste månadane med kring 2 °C ved kysten, men sjølv dei indre fjordstrøka har ikkje særleg under 0 °C. Innlandet har kring −5 °C, medan høgfjellet i aust har ned mot kring −10 °C. Kulderekordane er frå −10 °C til −15 °C ved kysten, til −25 °C til −35 °C i dalstrøka og i høgfjellet. Middeltemperaturane for juli er 14–16 °C, men temperaturen fell med høgda til kring 10 °C i 1000 m o.h.
Varmerekorden i låglandet er kring 32 °C, medan ein i høgfjellet har hatt opp mot 20–25 °C.

Hordaland et er eit av fylka i landet som får mest nedbør med ein årsnedbør kring 1500 mm ved kysten og over 3000 mm i ei maksimalsone kring 50 km frå kysten. Vidare austover minkar så nedbøren til kring 1000 mm lengst aust. Hausten er typisk den våtaste tida av året, medan mai er den tørraste. Det er vanleg med lokale ettermiddagsbyer om sommaren i indre strøk, men det meste av nedbøren kjem i samband med frontar og byevêr frå vest.

Årsmiddelet for tåke ved kysten er 2-3 %, og mest tåke er det om våren og sommaren. I dalstrøka kan ein få lokal strålingståke og frostrøyk om hausten og vinteren. I høgfjellet har ein tåke kring 2-5 % av tida og mest om hausten og vinteren.

Kommunar |

Nr.	Namn	Adm.senter	Folkemengd	Flatevidd km²	Målform	Distrikt
1201	Bergen	Bergen	000000000279792.0000000000279 792	000000000000466.0000000000466	nøytral	Midhordland
1211	Etne	Etnesjøen	000000000004083.00000000004 083	000000000000735.0000000000735	nynorsk	Sunnhordland
1216	Sveio	Sveio	000000000005721.00000000005 721	000000000000246.0000000000246	nynorsk	Sunnhordland
1219	Bømlo	Svortland	000000000011902.000000000011 902	000000000000246.0000000000246	nynorsk	Sunnhordland
1221	Stord	Leirvik	000000000018780.000000000018 780	000000000000144.0000000000144	nynorsk	Sunnhordland
1222	Fitjar	Fitjar	000000000003194.00000000003 194	000000000000142.0000000000142	nynorsk	Sunnhordland
1223	Tysnes	Uggdal	000000000002857.00000000002 857	000000000000255.0000000000255	nynorsk	Sunnhordland
1224	Kvinnherad	Rosendal	000000000013180.000000000013 180	000000000001128.00000000001 128	nynorsk	Sunnhordland
1227	Jondal	Jondal	000000000001096.00000000001 096	000000000000210.0000000000210	nynorsk	Hardanger
1228	Odda	Odda	000000000006835.00000000006 835	000000000001616.00000000001 616	nøytral	Hardanger
1231	Ullensvang	Kinsarvik	000000000003363.00000000003 363	000000000001399.00000000001 399	nynorsk	Hardanger
1232	Eidfjord	Eidfjord	000000000000931.0000000000931	000000000001492.00000000001 492	nynorsk	Hardanger
1233	Ulvik	Ulvik	000000000001117.00000000001 117	000000000000721.0000000000721	nynorsk	Hardanger
1234	Granvin	Granvin	000000000000931.0000000000931	000000000000213.0000000000213	nynorsk	Hardanger
1235	Voss	Vossavangen	000000000014577.000000000014 577	000000000001806.00000000001 806	nynorsk	Voss
1238	Kvam	Norheimsund	000000000008455.00000000008 455	000000000000617.0000000000617	nynorsk	Hardanger
1241	Fusa	Eikelandsosen	000000000003920.00000000003 920	000000000000378.0000000000378	nynorsk	Midhordland
1242	Samnanger	Tysse	000000000002463.00000000002 463	000000000000269.0000000000269	nynorsk	Midhordland
1243	Os	Osøyro	000000000020573.000000000020 573	000000000000140.0000000000140	nynorsk	Midhordland
1244	Austevoll	Storebø	000000000005189.00000000005 189	000000000000117.0000000000117	nynorsk	Midhordland
1245	Sund	Skogsvåg	000000000007085.00000000007 085	000000000000100.0000000000100	nynorsk	Midhordland
1246	Fjell	Straume	000000000025725.000000000025 725	000000000000148.0000000000148	nynorsk	Midhordland
1247	Askøy	Kleppestø	000000000029071.000000000029 071	000000000000101.0000000000101	nøytral	Midhordland
1251	Vaksdal	Dale	000000000004127.00000000004 127	000000000000716.0000000000716	nynorsk	Nordhordland
1252	Modalen	Mo	000000000000380.0000000000380	000000000000412.0000000000412	nynorsk	Nordhordland
1253	Osterøy	Lonevåg	000000000008125.00000000008 125	000000000000255.0000000000255	nynorsk	Nordhordland
1256	Meland	Frekhaug	000000000008079.00000000008 079	000000000000093.000000000093	nynorsk	Nordhordland
1259	Øygarden	Tjeldstø	000000000004877.00000000004 877	000000000000067.000000000067	nynorsk	Midhordland
1260	Radøy	Manger	000000000005129.00000000005 129	000000000000112.0000000000112	nynorsk	Nordhordland
1261	Lindås	Knarvik	000000000015789.000000000015 789	000000000000476.0000000000476	nynorsk	Nordhordland
1264	Austrheim	Årås	000000000002902.00000000002 902	000000000000057.000000000057	nynorsk	Nordhordland
1265	Fedje	Fedje	000000000000561.0000000000561	000000000000009.00000000009	nynorsk	Nordhordland
1266	Masfjorden	Masfjordnes	000000000001730.00000000001 730	000000000000556.0000000000556	nynorsk	Nordhordland
Totalt	Hordaland	Bergen	000000000522539.0000000000522 539	000000000015440.000000000015 440	nynorsk	Hordaland