Sluse
Ei sluse er eit byggverk i ei elv eller ein kanal med fleire slusekammer som gjer det mogleg å heve eller lægje eit fartøy frå ei vasshøgd til ei anna slik at skip og båtar kan gå over høgdedrag, gjennom stryk eller forbi dammar utan lange omvegar.
Rundt om i verda er det mange kanalar med slusesystem, mellom anna den eldgamle Keisarkanalen i Kina, Panamakanalen, Volga og Göta kanal.
Det er også sluser fleire stader i Noreg:
Sootkanalen i Eidskog kommune vart bygd som den første slusekanal i Noreg (1849) for frakt av tømmer motstraums slik at tømmeret kunne komme over i Haldenvassdraget. Også fleire andre sluser og kanalar vart bygd for å lette transporten i dette vassdraget.
Norsjø-Skienkanalen, som knyter i hop Norsjø med Skienselva og havet, har ei løftehøgde på 15 meter fordelt på to slusesystem (Løveid sluse ved Skotfoss og Skien sluse). Den stod ferdig i 1861, og utgjer nedre del av Telemarkskanalen.
Skjoldastraumen sluser i Tysvær kommune i Rogaland er landets einaste saltvassluser i bruk, bygd i 1908 for å kunne passere eit smalt sund der straumen er sterk på grunn av tidevatn.
Ein pram i ei sluse |
|